Foto’s: © Shutterstock
Alleszins véél beter dan ons! In de absolute duisternis zullen honden niet veel waarnemen met hun ogen. Maar zodra er nog maar een heel klein beetje licht is, kunnen ze eigenlijk vrij goed zien. De maneschijn is soms al voldoende voor een hond om een beeld van zijn omgeving te vormen. Een beeld dat wij nooit zouden kunnen zien in zulke donkere omstandigheden.
Night vision, het is een van de superpowers van de hond. En dat is niet toevallig. De wilde voorouders van onze viervoeters gingen vooral op jacht in de schemering: voor het opkomen van de zon en bij valavond. Om een ontbijt of avondmaal te scoren moesten ze dus beweging kunnen detecteren bij weinig licht.
Er zijn verschillende redenen waarom honden beter in het donker kunnen zien dan ons. Een eerste: ze hebben grotere pupillen. De pupil regelt de hoeveelheid licht die binnenvalt in het oog door te verwijden en te vernauwen. Hoe groter de pupil, hoe meer licht er kan binnenvallen en hoe beter je kan zien bij weinig licht.
Het licht valt eerst binnen op de lens, die verantwoordelijk is voor het scherpstellen van beelden dichtbij of veraf. Bij honden ligt de lens dichter bij het netvlies, waardoor de beelden lichter zijn. Wanneer het licht het netvlies bereikt, verwerken fotoreceptoren zoals staafjes en kegeltjes het beeld, om vervolgens signalen naar de hersenen te sturen. Staafjes zijn verantwoordelijk voor het zicht bij zwak of weinig licht. Kegeltjes dienen om verschillende kleuren te herkennen, maar werken alleen maar goed bij voldoende licht. Het netvlies van mensen bevat meer kegeltjes, waardoor we in goede lichtomstandigheden veel kleuren zien. Honden hebben meer staafjes dan kegeltjes: een indicatie dat ze geen levendige kleuren (ze zien alleen maar geel- en blauwtinten) kunnen waarnemen, maar wel heel goed kunnen zien bij weinig licht.
Een belangrijk feature bij honden is het tapetum lucidum, een klein laagje reflecterende cellen achter het netvlies. Dat werkt als een spiegel in het oog: het reflecteert het invallende licht en weerkaatst het, waardoor het licht nog eens geregistreerd wordt door de retina. Nog een trucje om beter te zien bij weinig licht! Je kan het tapetum van een hond zien, bijvoorbeeld wanneer in het donker licht van de koplampen van een auto of zaklamp invalt op de ogen van je hond.
Ook wanneer je een foto neemt met flits, kan je het zien: een ietwat griezelige groen- of geelachtige gloed op de ogen van waardoor ze wel glow in the dark lijken. Dat is het tapetum. Veel andere dieren hebben dit ook. Katten, paarden, koeien. Mensen niet.
Sommige honden hebben geen tapetum. Meestal gaat het om zij met blauwe ogen. Als je een foto met flits van zo’n hond neemt, krijg je geen groenachtige waas over de ogen te zien, maar staat het dier meestal op de foto met rode ogen. Die rode kleur is afkomstig van de bloedvaten achterin de ogen van de hond.
