Funfacts over het gehoor van je furry friend.
Langs buiten zien de oren van je hond er helemaal anders uit dan die van ons, maar vanbinnen lijken ze grofweg gezien ongeveer hetzelfde. Honden hebben ook een trommelvlies, drie gehoorbeentjes en een slakkenhuis. Welke frequenties we kunnen horen is afhankelijk van het slakkenhuis en daar zien we al een eerste verschil bij honden.
Hoge tonen
Voor bepaalde geluiden is het gehoor van honden honderden keren gevoeliger dan dat van ons. Hun specialiteit? Hogere tonen horen! Onze harige vrienden horen geluiden van ongeveer 67 Hz tot 45.000 Hz. Ter vergelijking: ons gehoorbereik varieert van zo’n 20 Hz tot 20.000 Hz. Honden horen dus geluiden die wij niet kunnen waarnemen. Het menselijk gehoor is het gevoeligst voor geluiden met een frequentie tussen 2.000 en 5.000 Hz. Niet toevallig valt een groot deel van het spraakgebied ook binnen dit frequentiebereik.
Max’ oren zijn echter niet ontworpen om sappige roddels op te vangen, maar om prooien en gevaar te detecteren, bijvoorbeeld aan de hand van gepiep en geritsel. Daarom blinken honden uit in het horen van hoge tonen. Ze kunnen bijvoorbeeld muizen in de muren horen, omdat ze de hoge frequentietonen van deze piepende beestjes kunnen waarnemen.
LANGE OREN OM BETER TE KUNNEN RUIKEN?
Waarom heb jij zo’n grote oren? Als de bloedhond zou antwoorden in de plaats van de grote, boze wolf uit Roodkapje, zou hij zeggen: ‘Om beter te ruiken…’ Huh…? Je leest het goed, sommige hondenrassen (bijvoorbeeld de bloedhond, de basset hound en de beagle) hebben lange flaporen die de geurpartikels in de lucht boven een spoor als het ware “opscheppen” en naar de neus begeleiden. Op die manier zorgen lange oren voor een betere geurwaarneming!
Geluiden die wij niet horen
De gehoordrempel voor het menselijke oor ligt op 0 dB. Dat is het stilste geluid dat wij kunnen horen. Honden kunnen nog stillere geluiden waarnemen: tot -5 dB à -10 dB. Door zijn sterk ontwikkeld gehoor, lijkt het soms alsof de hond een extra zintuig bezit. Hij hoort thuis de motor van jouw auto al lang vooraleer jouw partner die kan horen. Daardoor lijkt je hond wel te kunnen “voorspellen” wanneer je thuiskomt. Bepaalde elektronica in huis kunnen hoge tonen uitzenden die wij niet kunnen horen, maar de hond wel en dat kan stress opleveren. Misschien verklaart dat waarom je viervoetige vriend een hekel heeft aan de stofzuiger.
Gehoortest
Honden kunnen net als mensen slechthorend of doof zijn. Bij sommige dieren gaat het om een aangeboren probleem, bij andere speelt ouderdom of ziekte een rol. Het gehoor van een hond kan onderzocht worden met een zogenaamde BAER-test.
BAER staat voor Brainstem Auditory Evoked Response. Om te begrijpen hoe zo’n test precies werkt, moet je eerst snappen hoe wij (en ook onze honden) horen. Geluiden zijn trillingen in de lucht (of in een vaste stof of vloeistof). Het binnenoor registreert die trillingen en zet ze om in elektrische signalen die naar de hersenen worden gestuurd. De hersenen zullen vervolgens deze signalen interpreteren, bijvoorbeeld als spraak, muziek of geblaf.
Tijdens een BAER-test gaat de dierenarts na hoe de hersenen reageren op geluidsprikkels. Eerst worden de oren grondig onderzocht. Als alles er normaal uitziet, kan het onderzoek starten. De test wordt uitgevoerd onder (lichte) verdoving. Via een speciale koptelefoon worden geluiden afgespeeld in het oor van de hond. Met elektroden op de kop meet de dierenarts de hersenactiviteit. Zo wordt onderzocht of signalen in de oren worden doorgegeven aan de hersenen. De test duurt slechts enkele minuten en doet geen pijn. Na de BAER-test weet je of je hond doof is aan één of beide oren. Eenzijdige doofheid is ontzettend moeilijk om vast te stellen zonder test. Met een BAER-test is dat wel mogelijk en zo kan men eenzijdig dove honden uitsluiten voor de fok.
Rasgebonden doofheid
Honden met een witte of merle kleur hebben meer kans om doof geboren te worden dan honden met een andere vachtkleur. Het risico op aangeboren doofheid hangt ook samen met het ras. Zo komt het vaker voor bij onder andere dalmatiërs, Australian cattle dogs en bulterriërs. Betrouwbare fokkers van zulke rassen laten een BAER-test uitvoeren bij de pups. Dat kan vanaf de leeftijd van zes weken.
‘Witte en merle honden hebben meer kans om doof geboren te worden’
Ouderdomsdoofheid
Ouderdomsdoofheid komt ook voor bij honden. Meestal is de oorzaak degeneratie van het slakkenhuis. Dit verloopt geleidelijk aan en blijft daardoor lang onder de radar. Als baasje begin je pas op te merken dat er iets aan de hand is wanneer je hond niet meer komt wanneer je hem roept. Of wanneer hij niet meer reageert op geluiden waar hij anders heel enthousiast van werd, zoals een piepend speeltje, het openen van de koelkastdeur of het geluid van de sleutels van de voordeur. Merk je deze verschijnselen op, dan is het tijd om een bezoekje aan de dierenarts te brengen. Zo kunnen andere medische oorzaken uitgesloten worden. Ouderdomsdoofheid kan je niet stoppen. Het valt ook niet te “genezen”.
Genieten van het leven
Dove honden passen zich over het algemeen goed aan. Communiceren kan met handgebaren of lichaamstaal. Je hoeft dus niet bang te zijn dat de levenskwaliteit van doof wordende honden drastisch zal dalen. Ze kunnen nog even hard van het leven genieten als hun horende vrienden!
DOOF GEBOREN
Alle puppy’s worden doof geboren. Het gehoor is het laatste zintuig dat zich ontwikkelt. Pas op de leeftijd van drie weken kan een pup jouw stem horen!
Verzorging
Als baasje met je erop toezien dat de oren van je hond in topconditie blijven. Check daarom op regelmatige tijdstippen of ze nog gezond zijn. Zeker wanneer je hond in het zand heeft gespeeld (bijvoorbeeld na een dagje aan zee). Een gezond oor is langs de binnenkant roze en geurloos en bevat geen vuil. Een kleine hoeveelheid oorsmeer is normaal. Hondenoren hebben een zelfreinigend vermogen. Je hoeft ze dus in principe niet schoon te maken. Vuiligheid in het uitwendige oor (de oorschelp), zoals bijvoorbeeld zand, kan je eventueel verwijderen met een speciale oorlotion voor honden of met speciale oordoekjes.
Opgelet: als het oor er rood of ontstoken uitziet, sterk ruikt of je hond pijn lijkt te hebben, reinig het oor dan niet, maar contacteer een dierenarts. Een ontstoken oor reinigen kan de infectie verergeren. Oorontstekingen komen vaker voor bij honden met lange, hangende oren, maar in principe kan iedere hond er last van hebben.
1 oor = 18 spieren
Honden kunnen hun oren draaien in de richting van een geluid om het zo goed mogelijk waar te nemen. Daarvoor hebben ze minstens achttien verschillende spieren. Honden kunnen hun oren dus positioneren in de richting van geluid. Hun oren kunnen ook onafhankelijk van elkaar bewegen.
Tekst: Evi Maveau
Foto’s: © Shutterstock
