OORSPRONG
De Amerikaanse stafford heet voluit de Amerikaanse Staffordshire terriër. Maar vrienden mogen kortweg amstaff of staffy zeggen. Wat trouwens niet verward mag worden met die andere staffy, de koosnaam die liefhebbers eveneens geven aan de Engelse Staffordshire bullterriër. Dat deze twee hondenrassen gemakkelijk door elkaar gehaald worden is eigenlijk niet heel gek. De Amerikaanse stafford stamt immers af van de Engelse stafford. Deze laatste werd vroeger in Engeland ingezet als gezelschapshond en voor het bewaken van het erf. Hij hielp ook een handje bij het drijven van koeien en stieren en was zelfs moedig genoeg om wilde roofdieren op een afstand te houden. Helaas was het net vanwege die ongelofelijke moed dat hij verzeild raakte in de duistere wereld van de hondengevechten. Er werd bij het fokken van deze honden voornamelijk gekeken naar de kwaliteiten die belangrijk waren bij het vechten. Fokkers creëerden een hond die uitblonk in kracht, vastberadenheid, uithoudingsvermogen en intelligentie. Daarnaast was hij ook uitermate loyaal naar de mens toe. Deze unieke “creatie” maakte dat de Engelsen een heuse Muhammad Ali op vier poten het leven ingeblazen hadden. En het geld vloog langs de boksring dan ook in het rond. Terwijl er grof geld ingezet werd, moest de bullterriër het veelal opnemen tegen een andere hond. Maar soms moest hij zijn krachten ook meten met een stier, of zelfs een beer. Hoewel er veel geld omging in deze lugubere – maar ongetwijfeld ook zeer lucratieve – business,daalde in de negentiende eeuw de belangstelling voor de hondengevechten drastisch. In 1835 werd het verboden dat honden nog langer met stieren op de vuist gingen. De gevechten met andere honden gingen echter gewoon verder. En in plaats van een stier, zou de bullterriër voortaan tegenover ratten gezet worden. Iets minder imposant dan een stier misschien, maar de sadistische toeschouwers bleven zonder verpinken al hun spaarcenten inzetten op een robbertje vechten tussen hond en rat.
Toen de stafford het nog moest opnemen tegen stieren kwam zijn zware en grote lichaamsbouw hem goed van pas. Maar vanaf het moment dat hij tegen kleinere dieren moest gaan vechten, bleek al vlug dat dat extra lichaamsgewicht hem meer nadelen dan voordelen opleverde. De fokkers gingen daarom aan de slag met het inmengen van andere rassen, zodat ze kleiner, slanker en sneller zouden worden dan de “oude” buldog. De hond die uit deze kruisingen ontstond werd de pitbullterriër gedoopt. Enkele buldoggen kregen echter nooit te maken met deze uiterlijke transformatie, omdat ze nog vóór ze gekruist konden worden met kleinere rassen, om hen gezwinder te maken tijdens de rattengevechten, verscheept werden naar Amerika. Dat overzees avontuur hadden de honden met name te danken aan de vele fabrieksarbeiders uit Engeland, Ierland en Schotland. Zij gingen immers na de Amerikaanse burgeroorlog hun geluk overzees beproeven, om te ontsnappen aan de armoede. Deze arbeiders brachten de honden naar Amerika, waar ze helaas opnieuw de boksring in gedreven werden. Vooral in het gebied rond Boston waren hondengevechten een populaire vorm van straatentertainment. Hoewel in Europa op dat moment de hondengevechten stilaan volledig bij wet aan banden gelegd werden, ging het spelletje in Amerika gewoon verder. Amerikaanse politici en hoogwaardigheidsbekleders lieten zich maar al te graag zien bij deze barbaarse praktijken. Winnende honden werden zelfs uitgebreid gelauwerd als helden in de nationale pers.
Gelukkig mocht na een tijdje de Amerikaanse stafford ook in Amerika de wapens neerleggen. De hondengevechten werden officieel verboden en de amstaff werd voortaan gerekruteerd voor een job die hij waarschijnlijk veel liever deed dan vechten, namelijk: waken. Naast het beschermen van woning en erf, mochten de honden ook proeven van het jachtleven. Met hun nieuwe carrière als waakhond en jachthond voor ogen, werden deze honden op een heel andere manier verder gefokt dan voorheen het geval was. Men had niet langer een bloeddorstige vechthond voor ogen, maar wel een stabiele familiehond die goed met kinderen overweg kon. Ondertussen waren de verschillen tussen de Engelse en Amerikaanse variant ook zodanig groot geworden, dat men in 1898 vond dat men van twee verschillende rassen kon spreken. En hiermee was de geboorte van de American Staffordshire terriër een feit.
RASKENMERKEN
De Amerikaanse stafford heeft een lichaam waar menig andere hond jaloers op zou zijn: atletisch, gespierd en gestroomlijnd. Doordat hij nooit opzettelijk kleiner gefokt is zoals zijn verre Engelse neef, is hij vandaag nog steeds een grote, indrukwekkende en breedgeschouderde verschijning. Bijzonder kenmerkend aan het uiterlijk van de Amerikaanse stafford is zijn brede kop met stoere kaken en half opstaande oren.
KARAKTER
De Amerikaanse stafford valt onder de pitbullrassen. De term “pitbull” is eigenlijk een verzamelnaam van verschillende hondenrassen, waar ook de Staffordshire bullterriër, de Amerikaanse pitbullterriër en de Amerikaanse bulldog toe behoren. Hoewel de pitbulls tijdens de eerste helft van de negentiende eeuw nog buitengewoon populair waren, geraakte hun reputatie in de tweede helft van die eeuw vrij snel in verval. Slechte, onzorgvuldige fokpraktijken en illegale hondengevechten waren een belangrijke aanleiding daarvoor. Maar ook een artikel over de pitbullrassen dat in 1987 verscheen in het invloedrijke Amerikaanse tijdschrift Sports Illustrated heeft het ras niet veel goeds gedaan. Onder de titel “The pit bull friend and killer” deed de auteur van het artikel tal van verhalen uit de doeken, die het ras in een erg slecht daglicht stelde. De coverfoto van een pitbull, die dreigend zijn vlijmscherpe tanden laat zien, moest het artikel wat extra kracht bij zetten.
Noem het toeval of niet, maar het was rond dezelfde tijd dat het omstreden artikel over de pitbull in Sports Illustrated verscheen, dat er een zogenaamde rasspecifieke wetgeving ontstond. Door deze wetgeving was het fokken of houden van onder meer de Amerikaanse stafford plots in sommige landen niet langer toegestaan. Onder andere Denemarken en Noorwegen hebben het ras op de lijst van verboden hondenrassen gezet. En ook Frankrijk legt beperkingen op. Daar is de amstaff enkel welkom wanneer je zijn stamboom kan voorleggen. Kan je dat niet, loop je het risico dat bij een controle je hond in beslag genomen wordt. Trek je er deze zomer nog eens lekker op uit met je viervoeter, check dan zeker welke voorwaarden jouw bestemming oplegt aan je hond, zodat je niet voor onaangename verrassingen komt te staan.
Amstaffs zijn dan misschien wel sterk, maar daarom zijn het nog geen natuurlijke vechtersbazen. En vooral daarom is het belangrijk om een Amerikaanse stafford bij een betrouwbare fokker aan te kopen. Een goede fokker weert erfelijke aandoeningen uit de foklijnen en let erop dat de ouderdieren niet uit nesten komen van onbetrouwbare fokkers, die na de uren nog een centje bij willen verdienen op illegale vechtwedstrijden. Een hond die uit een nest van een erkende fokker komt, komt uit een warm nest. Deze honden zijn lief, zachtaardig, toegewijd, loyaal, dapper en attent.
OPVOEDING
Dat het ras in diverse landen gebannen wordt, is eigenlijk een droevige zaak. De Amerikaanse stafford is daarmee het slachtoffer van de hebzucht van de mens. Maar ondanks het feit dat de mens van hem vroeger een vechtmachine wou maken om weddenschappen te kunnen winnen, mogen we niet vergeten dat dit maar om een beperkte groep van malafide fokkers gaat. Goede fokkers hebben altijd het belang van de hond vooropgesteld en hebben steeds geijverd om het zachtaardige en loyale karakter van de hond extra in de verf te zetten. Iets waar ze gelukkig ook in geslaagd zijn. Incidenten komen voornamelijk voor wanneer de hond niet of verkeerd is opgevoed.
Maar wat is dan wel de juiste opvoeding voor een Amerikaanse stafford? We vroegen het aan Linda Verbeek van de American Staffordshire Terrier Club Belgium vzw. Volgens haar is het vooral belangrijk om heel consequent te zijn bij de opvoeding van een amstaff. Streng maar rechtvaardig, is de leuze. Opvoeden met een harde hand heeft weinig zin bij dit hondenras. Buiten het feit dat uitdelen van een tik aan je hond sowieso niet door de beugel kan, heeft het op dit ras simpelweg weinig tot geen effect. De pijngrens van de amstaff ligt dermate hoog, dat je zelf bij het uitdelen van de klappen uiteindelijk de meeste pijn zal moeten incasseren. Een enthousiaste stem en beloningsgericht trainen is daarom veel efficiënter dan een harde hand. Gemakkelijk op te voeden is dit ras volgens Verbeek alleszins niet. Maar mits je voldoende tijd investeert en als baas de nodige discipline aan de dag legt bij de opvoeding, zal het je vast wel lukken om je amstaff netjes in het gareel te laten lopen.
GEZONDHEID EN VERZORGING
Linda Verbeek van de Belgische rasverening van de Amerikaanse stafford vertelt dat staffords gevoelig zijn voor twee erfelijke aandoeningen: heupdysplasie en ataxia. Verbeek stelt toekomstige amstaffeigenaren gerust en wijst nog maar eens op het belang om steeds te kiezen voor een erkende fokker wanner je een amstaff in huis wil halen. Ze legt uit dat dankzij de rasvereniging de heupen sinds 6 februari 2008 verplicht getest worden op heupdysplasie. De resultaten van de testen blijven in positieve zin evolueren.
LEVEN MET EEN AMERIKAANSE STAFFORD
“Agressief en onbetrouwbaar”. Dat is het label dat de Amerikaanse stafford helaas maar al te vaak opgespeld krijgt. Het is meteen ook de reden dat pitbullrassen in het hondenasiel een veel kleinere kans hebben om een gouden mandje te vinden dan andere hondenrassen. Toch past het etiket “lief en zachtaardig” veel beter bij zijn werkelijke karakter. Wanneer een amstaff agressief is, gaat dat vaak om aangeleerd gedrag. Daarom is het zeker bij zo’n beresterk hondenras als de Amerikaanse stafford van belang om hem bij een erkende fokker aan te schaffen. Dat de amstaff wat wispelturig kan reageren op andere dieren, kan te maken hebben met zijn terriërgenen. Terriërs werden vroeger voornamelijk gefokt voor het verdrijven van ongedierte. Om die taak goed uit te kunnen voeren, moesten ze snel zijn en hard kunnen bijten. Om te voorkomen dat hij fout reageert op andere dieren, is het van belang om hem al op jonge leeftijd te socialiseren. Ga met je pup nog niet meteen ravotten in de speelweide, maar leer je amstaff langzaam wennen aan de omgang met andere honden. Om je te helpen bij een juiste opvoeding, is het aan te raden om je in te schrijven bij een hondenschool. Daar zal extra aandacht besteed worden aan het socialiseren en aan het correct wandelen aan de lijn. Want deze trekgrage spierbundel gaat anders maar al te graag met jou wandelen, in plaats van omgekeerd. De amstaff is met andere woorden een hond die op zoek is naar een baasje die onbevooroordeeld met hem aan de slag wil gaan, die consequent genoeg is om deze krachtpatser aan te kunnen en die vooral erg veel tijd wil investeren om zijn warme karaktereigenschappen naar boven te laten komen zodat dit hondenras binnenkort opnieuw op tal van covers verschijnt, maar dan wel met een iets vrolijkere titel.
